[Handschrift voor de ziekenzaal] (Hs 303). Arnhem, Sint-Agnesklooster, 1541-1570.  

Dit middeleeuwse handschrift is een spirituele reisgids, en bovendien een intiem document van het leven achter de muren van een vrouwenklooster. Geschreven door zuster Alberta van Middachten voor de ziekenzaal van het Sint Agnesklooster in Arnhem, bood het zieke zusters troost en uitzicht op zielenheil. Naast andere teksten bevat dit handschrift een bewerking van Robertus van Coelen’s (1504-1522) Costelicke scat der geesteliker rijckdoem: een gids die de zeven pelgrimskerken van Rome beschrijft en de aflaten die daar verdiend konden worden. Een reis langs deze kerken was vergelijkbaar met een reis naar Jeruzalem. Maar een zuster op de Arnhemse ziekenzaal kon die fysieke reis niet maken. De Aflaten van Jeruzalem, in hetzelfde boekje, maakt duidelijk dat je ook aflaten kon verdienen door de heilige plaatsen in gedachten te bezoeken vanuit je bed, met een rozenkrans en toegewijd gebed. Dit gaf de zieke zusters een doel dat verder reikte dan het sterfelijke leven. Het laat zien dat reizen ook in gedachten kan plaatsvinden. Misschien ook een les voor onze tijd.